Nói đến ảnh phong cảnh không thể không nhắc đến nghệ sỹ nhiếp
ảnh Bùi Việt Hưng. Từ một phóng viên Báo ảnh Giải phóng đến nghệ sỹ nhiếp ảnh.
Anh đã ghi vào ống kính hàng ngàn bức ảnh về thiên nhiên đất nước với
những cảm
xúc thăng hoa cùng tài hoa của người nghệ sỹ.
Là
phóng viên của Báo ảnh Giải phóng từ năm 1972 chuyên tác nghiệp phục vụ lãnh
đạo và những sự kiện quan trọng của Chính phủ cách
mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại vùng mới giải phóng Quảng Trị. Năm
1976, Bùi Việt Hưng được điều chuyển sang công tác tại Tổng cục du
lịch. Giữ cương vị phụ trách tuyên truyền quảng cáo và xúc tiến du lịch,
anh đến được nhiều nơi, đi khắp mọi miền đất nước. Chẳng có điểm du lịch đẹp
nào mà không có dấu chân anh tới.
Rừng tràm Trà Sư (An Giang) |
Đam
mê ảnh phong cảnh, anh rong ruổi khắp mọi nẻo đường đất nước. Mai phục chờ
những áng mây bay, đón đợi những
khoảnh khắc ánh mặt trời chiếu qua vòm lá và những đám sương mù che phủ sáng cao nguyên… có khi mất cả vài ngày. Đi xuồng,
lội ruộng, leo núi… là chuyện thường trong mỗi chuyến đi xa. Rồi kết quả có khi
chẳng được như mong đợi, anh tâm sự: “Thời đó chụp ảnh để in ấn, làm lịch tuyên
truyền nên toàn chụp bằng phim slide (màu dương bản) loại 6 x 6 cm, sau khi
chụp về phải tự tráng phim qua nhiều công đoạn, nhỡ sai sót trong các quá trình
in tráng thì coi như đi tong cả mấy ngày chụp”. Có điều kiện tác nghiệp ở nhiều
nơi, bằng kinh nghiệm và khả năng cảm nhận thẩm mỹ tinh tế, những đứa con tinh thần của anh là những tác phẩm ảnh phong cảnh tuyệt đẹp lần lượt ra đời.
Sa Pa mùa nước đổ |
Từ vùng cao Tây Bắc đến cánh rừng tràm nơi đất mũi Cà Mau, từ biển
đảo đến ngóc ngách nơi đầm Phá Tam Giang.
Những tác phẩm của anh
là những bức tranh về cuộc sống êm ả, thanh bình ở mọi miền quê, những khung cảnh
bình dị nhưng đẹp đến nao lòng ở khắp non sông nước Việt. Là hội viên Hội Nghệ sỹ nhiếp ảnh Việt
Nam từ năm 1978 và đến bây giờ, khi nói về ảnh phong cảnh, nhiều nghệ sỹ nhiếp
ảnh vẫn đánh giá NSNA Bùi Việt Hưng là “Vua” của ảnh phong cảnh từ những năm 80
của thế kỷ trước.
Những cánh buồm nâu (Hạ Long |
Có những nơi ta đã từng qua, những cảnh sắc hàng ngày ta vẫn thường gặp với tất cả những nét thô ráp nhưng qua ống kính và góc nhìn của anh chúng
trở nên đẹp ngỡ ngàng. Không như nhiều nhiếp ảnh
khác sử dụng lối
sắp
đặt, hay các kỹ thuật photoshop. Ảnh phong cảnh
của Bùi Việt Hưng ghi lại thời khắc của thiên
nhiên với không gian, ánh sáng, sắc màu và cảm
nhận từ tâm hồn người
nghệ sỹ một cách trung thực và
chính những điều này tạo nên sự khác biệt trong
ảnh của anh. NSNA Vũ Huyến đã phải thốt lên: “Nếu thiên nhiên biết
nói thì hãy cất lời cám ơn Bùi Việt Hưng," Người chuyên tả cảnh thiên
nhiên "
Cảnh sớm bên hồ (Lào Cai) |
Không
dấu được cảm xúc của mình. NSNA, Nhà báo Cao Minh viết về nghệ sỹ Bùi Việt Hưng:
“ Những vùng đất, những
miền quê anh đã đến, đã bấm máy thì nhiều “Người Ảnh ” cũng từng đến, từng say
sưa thu vào ống kính. Vậy nhưng, ảnh của Bùi Việt Hưng vẫn mang lại những tìm
tòi, khám phá đậm nét riêng của người nghệ sĩ đam mê cái đẹp, cũng đồng thời
qua cái đẹp gửi vào đó những suy tưởng giàu mỹ cảm và nhân văn...”
Hơn
10 năm công tác NSNA Bùi Việt Hưng đã có những đóng góp không nhỏ cho sự phát
triển của ngành du lịch Việt Nam bằng kho tàng ảnh phong cảnh đồ sộ.
Đồi chè Cầu đất - Đà Lạt |
Đang giữ cương vị
Phó giám đốc Công ty tuyên truyền quảng cáo Du lịch, năm 1989 Hãng Kodax muốn mở rộng thị
trường tại Việt Nam đã tín nhiệm và chọn anh là đại diện. Anh xin nghỉ việc và
cùng vợ thành lập Công ty Việt Hồng chuyên kinh doanh thiết bị vật tư ngành
ảnh. Năm 1990, người có công khai hóa thị trường ảnh miền Bắc
bằng những hệ thống máy Photominilap in phóng ảnh màu tự động chẳng ai khác
ngoài anh. Những cửa hàng mang thương hiệu Kodak lần lượt ra đời tại Hà Nội và
các tỉnh, trong số đó có những chuỗi của hàng cửa Công ty Việt Hồng mà các anh
em ruột thịt của anh tham gia quản lý.
Bề bộn với công việc phát triển thị trường máy minilap, cung cấp vật tư, nguyên liệu ngành ảnh cho nhiều doanh nghiệp và cá nhân khắp cả nước, xây dựng thương hiệu Kodak, tiếp đến là Nhà phân phối độc quyền hãng máy ảnh Nikon tại Việt Nam, anh không còn thời gian dành cho sáng tác ảnh nghệ thuật.
Góc phố Gia Lâm - Hà Nội |
Suốt 20 năm
gác máy để quản lý và điều hành doanh nghiệp, Chẳng vì lợi nhuận mà người nghệ
sỹ quên đi việc xây dựng văn hóa kinh doanh cho doanh nghiệp của mình và đối
tác.
Năm 2010 khi đã thành đạt trong kinh doanh anh
lại trở lại với nghiệp cầm máy ảnh. Nghệ sỹ Bùi Việt Hưng lại xách máy lên
đường. nghệ thuật nhiếp ảnh không phụ anh để anh lại có hàng trăm bức ảnh phong
cảnh đẹp trong hơn năm năm sáng tác. Nói về Nghệ sỹ Bùi Việt Hưng, NSNA Lại Hiển
chia sẻ “ Anh như con chim được
sổ lồng. Tình yêu nhiếp ảnh đã đánh thức anh, chắp cánh cho anh bay đến bốn
phương trời. Quê hương vẫy gọi, con tim thao thức bồi hồi, máy ảnh đã sẵn sàng
kề vai, đôi chân vạn dặm...”
Cổng làng Phú Bình - Thái Nguyên |
Có
được sự thành công trên bước đường nghệ thuật và trong kinh doanh của NSNA Bùi
Việt Hưng là kết quả từ năng khiếu bẩm
sinh, tâm hồn lãng mạn, nét hào hoa thanh lịch của người được sinh ra trong gia
đình gốc Hà Nội. Kể về anh trai của mình, anh Bùi Hữu Đại cho biết:
” Anh ấy chụp chỉ để thỏa nỗi đam mê
thôi chứ chẳng màng điều gì khác. Có lần mấy anh em đi Đà Lạt, chờ đợi đến 4
ngày mà sương mù chưa ưng ý cho anh Hưng chụp ảnh, mấy anh em đành về, trên
đường đi anh Hưng nghe điện thoại của anh bạn địa phương nói sáng mai Đà Lạt sẽ
có sương mù. Thế là mấy anh em quay lại, 11 giờ đêm mới về đến khách sạn, đến 4
giờ sáng đã thấy anh Hưng lục đục xách máy đi chụp”
Bãi đá Kê Gà |
Mới
đây thôi, trong không gian khiêm tốn của riêng mình, NSNA Bùi Việt Hưng để lại
những ấn tượng bất ngờ về một phòng trưng bày cá nhân với hơn 100 bức ảnh phong
cảnh. Rất nhiều đồng nghiệp, bạn bè đã tới thưởng ngoạn và chúc mừng, anh vẫn
khiêm tốn:
“ Mình chưa dám triển lãm ảnh ra công chúng,
số ảnh này chỉ mới tạm chọn trưng bày nhằm tham khảo thêm ý kiến của anh em
đồng nghiệp”.
Chiều Vân Long - Ninh Bình |
Xem
ảnh của Bùi Việt Hưng, Nhà báo, nhà lý luận phê bình nhiếp ảnh Nguyễn Văn Thành chia
sẻ những xúc cảm: “Theo triết học, những người có tâm thức vượt thoát ra
ngoài trói buộc của định kiến. Những nhà nhiếp ảnh với cái nhìn sáng
tạo và phóng khoáng, không chụp theo một tâm thức định sẵn. Những nhà nhiếp ảnh
không tách mình khỏi đối tượng, không coi chúng ta và thiên nhiên là hai thực
thể tách biệt nhau! Những nhà nhiếp ảnh chụp bằng nỗi ám ảnh của mình, thành bại,
hơn thua, được mất, huy chương, tước hiệu…, đều không hiện hữu. Đó là những người
nghệ sỹ đích thực. Họ dồn tất cả cho tình yêu và niềm đam mê phát hiện và chia
sẻ.
Với Bùi Việt Hưng, một cú bấm máy, dường như đã
xong, vậy mà trong ảnh của anh có đủ sắc màu, có cái ngọt ngào, trẻ trung và rất
nhiều hoạ sắc. Sự chân thực tràn đầy trong mỗi khuôn hình với ý tưởng rõ nét.
Xem ảnh của anh người ta thấy anh chụp như bị hút hồn. Có thể nói anh vừa phản ánh hiện thực nhưng cũng vừa thi vị hóa cuộc sống trong các tác phẩm của mình bằng chính tình yêu và sự cảm nhận. Đối với nghệ thuật, chẳng có cái gì là hoàn hảo! Nhưng tôi yêu cách phát hiện và chia sẻ của riêng anh.
Xem ảnh của anh người ta thấy anh chụp như bị hút hồn. Có thể nói anh vừa phản ánh hiện thực nhưng cũng vừa thi vị hóa cuộc sống trong các tác phẩm của mình bằng chính tình yêu và sự cảm nhận. Đối với nghệ thuật, chẳng có cái gì là hoàn hảo! Nhưng tôi yêu cách phát hiện và chia sẻ của riêng anh.
Thay cho lời kết, người viết bài xin chúc anh “chân cứng đá mềm” để bước
tiếp những chặng đường nghệ thuật mà anh còn khát khao khám phá, cho ra đời
thêm nhiều tác phẩm đẹp về phong cảnh quê hương đất nước.
Kỳ
Nam, 5/10/2016
Ảnh: Bùi Việt Hưng
Ảnh: Bùi Việt Hưng
* Bài được đăng trên "Tạp Chí Nhiếp Ảnh" Tháng 11/2016